
به گزارش فرادید؛ مستند «آقا مرتضی» محصول سازمان هنری رسانهای اوج، به کارگردانی سیدعباس سیدابراهیمی و تهیهکنندگی مهدی مطهر است. این مستند ۷ قسمت دارد و اولین قسمت آن یکشنبه شب هفته جاری از شبکه ۳ سیما پخش شد. بررسیها نشان میدهد که تاکنون دو قسمت از این مستند از شبکه ۳ پخش شده است.
سازندگان این مستند به روایتی متفاوت و بدون سانسور از زندگی شهید اهل قلم سید مرتضی آوینی تاکید دارند.
اما پخش این مستند با واکنش خانواده شهید آوینی و بسیاری از فعالان رسانهای و کاربران شبکههای اجتماعی مواجه شد.
پیش از این شبکه ۳ با پخش مستند «قدیس» درباره زندگی احمد شاملو جنجال آفرین شده بود. البته مستندهای جنجالی به شبکه ۳ ختم نمیشود و پیشتر شبکه افق با پخش مستند زندگی محمدرضا شجریان مورد انتقاد مستندسازان و فعالان رسانهای قرار گرفته بود.
با این حال با وجود انتقاد تند خانواده شهید آوینی و برخی از مستندسازان و درخواست توقف مستند، شبکه ۳ قصد دارد پنج قسمت باقیمانده از مستند زندگی «آقا مرتضی» را پخش کند.
خانواده شهید آوینی درباره مستند «آقا مرتضی» چه میگویند؟
مریم امینی، همسر شهید آوینی در واکنش به این مستند، نامهای معاون سیمای صداوسیما نوشته و خواستار توقف مستند شده است.
او میگوید که «به چه حقی میشود در زندگی خصوصی یک شخصیت مشهور تجسس کرد و بعد، بر اساس اطلاعاتی مطلقاً جعلی این زندگی را به تصویر کشید؟ در کجای دنیا، زندگی خصوصی یک شخصیت مشهور را میشود بدون اطلاع و نظارت خانوادهاش ساخت؟ جوابی نمیشنوم.»
البته همسر آوینی به این نامه بسنده نکرده و در تماس تلفنی با علی فروغی، مدیرشبکه ۳ نسبت به پخش این مستند اعتراض کرده است. اما او میگوید که فروغی از کارگردان و مستند «آقا مرتضی» دفاع کرده و معتقد است که قرائتهای مختلفی در مورد شهید آوینی وجود دارد.
او همچنین از سازمان هنری اوج هم انتقاد کرده و گفته است: «در کشوری زندگی میکنیم که مرجع تأیید آنچه درباره زندگی خصوصی سیدمرتضی آوینی نمایش میدهند، من نیستم که همسرش بودهام و صاحب قانونی آنچه از او بازمانده. بلکه برنامهساز سازمان اوج است که اجازه دارد قرائت جعلی خودش را برای میلیونها مخاطب به نمایش بگذارد و آنها را به این باور برساند که آوینی همین بوده که ما مقابل چشمتان قرار دادهایم.»
در این میان، داماد خانواده شهید آوینی نیز از مستندسازان «آقا مرتضی» انتقاد کرده و میگوید که بخشی از مجموعه برنامهای که پیشتر ساخته است توسط عوامل این مستند بدون اجازه صاحب اثر منتشر شده است.
حسین معززی نیا، منتقد و مستند ساز در این رابطه گفته است: «مشخص است که دایره دستدرازی و چپاولگری این آقا (کارگردان مستند «آقامرتضی») گسترش پیدا کرده، وارد آرشیو مؤسساتی شده که این مصالح در آنجا نگهداری میشده و تصور کرده، چون به آرشیو وارد شده، خودبهخود مالکیت مواد صوتی و تصویری را هم در اختیار گرفته. چنانکه قبلاً تصور کرده بود، چون فایل صوتی گفتگو با من را در کشوی میزش دارد، پس مالکیتش هم از آن اوست و میتواند به هر ترتیب که دلش میخواهد با خاطرات نقلشده من رفتار کند.»

دفاع تمام قد عوامل از مستند «آقا مرتضی»
سید عباس سیدابراهیمی کارگردان اثر در این رابطه میگوید: «در واقع مشکل این است که خانواده شهید آوینی تصور میکنند به غیر از خانواده، کسی حق ندارد به شهید آوینی بپردازد؛ در صورتی که شهید بُعد ملی دارد.»
او در پاسخ به پرسش که فارغ از بعد ملی، آیا فکر نمیکنید که ابعاد شخصی زندگی شهیدان در اختیار خانوادههای آنها قرار دارد، گفته است: «درست است؛ اما سوال این است که ما در کجای این مستند به بخشهای خصوصی زندگی شهید آوینی پرداخته ایم؟ ما به زندگی قبل انقلاب شهید آوینی پرداختیم که موضوع خانوادگی نبوده است. اینکه قبل از انقلاب شهید آوینی در جمعهای روشنفکری بوده و شعر میگفته و کتاب مینوشته که مسائل خصوصی محسوب نمیشود.»
کارگردان مستند «آقا مرتضی» همچنین درباه اینکه برنامهای برای جلب رضایت خانواده شهید آوینی دارند یا خیر، میگوید: «اگر موضع آنها این باشد که هیچ کسی حق ندارد درباره شهید آوینی اثری کار کند، مگر اینکه ما اجازه دهیم، به نتیجه نخواهیم رسید. اما اگر موضع این است که بحثهای خلاف واقع مطرح شده است باید بگویم که روایان قسمت اول برادر شهید آوینی، همسرشان و دو تن از دوستانشان بوده است و سوال این است که کدام یک از این چهار نفر خلاف واقع سخن گفته است؟»
مهدی مطهر، تهیه کننده مستند «آقا مرتضی» نیز درباره تصاویر آرشیوی استفاده شده در این مستند هم گفته است: «صاحبان همه این مستندها یا روایت فتح بوده است، یا تلویزیون و یا سازمان اوج. ما هم از مجموعه این آرشیوها استفاده کردیم و اجازه آن از سرمایهگذار و تهیهکنندههایش گرفته شده است. در تیتراژ هم با ذکر نام اثر و صاحب آن تشکر لازم صورت گرفته است.»







ثبت دیدگاه