انتشار خبر ابتلای تعدادی از گونه‌های موجود در باغ پرندگان قم موجی از نگرانی را در بین اهالی استان و حتی کشور به راه انداخت، باز هم خبری ناخوشایند از قم منتشر شده بود و خیلی‌ها منتظر واکنش مقام‌های مسئول در این زمینه بودند.
داستان عمر ۲ ماهه باغ پرندگان قم
باغ پرندگان قم پروژه‌ای بزرگ و با اهداف مختلف و البته انتقادات فراوان بود که در نهایت اوایل آذرماه امسال و طی ارتباط تصویری با رئیس مجلس شورای اسلامی به بهره‌برداری رسید.
به گفته مسئولان شهرداری و سرمایه‌گذار خصوصی، کار ساخت این مجموعه تفریحی با هدف افزایش سرانه فضای سبز و ایجاد نشاط اجتماعی با استفاده از توسعه اماکن تفریحی و گردشگری از تیرماه سال ۹۶ در زمینی به مساحت ۱۱ هکتار در منطقه چهار قم با اعتبار ۳۰ میلیارد تومان آغاز شد؛ فضای سبز باغ پرندگان ۶ هکتار است و در این بخش قفس‌های ۲۰، ۸۰ و ۱۰۰ متر مربعی برای صد گونه پرنده تعبیه شده است.
یک خبر بد بین بقیه خبرهای بد!
با این حال و به خاطر شیوع بیماری کرونا که از اسفند ۱۳۹۸ در ایران آغاز شد بازدید از این باغ آن طور که باید و شاید نبود و سرمایه‌گذار هم مانند بسیاری از مردم، چشم امید به واکسیناسیون که چند روزی است در ایران شروع شده دوخت تا بلکه از سال آینده، شاهد رونق حضور مردم در این پروژه میلیاردی باشد اما یک خبر بد در راه بود.
تایید ابتلای پرندگان به آنفلوآنزای فوق حاد که برخی از آنها جزو گونه‌های کمیاب بودند، هم مردم قم را به خاطر سلامتی‌شان نگران کرد و هم این سرمایه‌گذاری عظیم را با خطر دیگری مواجه کرد.
آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان چیست؟
آنفلوآنزای فوق حاد طیور یک بیماری ویروسی پرندگان است؛ ویروس‌های آنفلوانزا دارای ۳ نوع تیپ A، B و C هستند که در طیور فقط تیپ A می‌تواند ایجاد بیماری کند. این تیپ علاوه بر طیور، سایر حیوانات از جمله خوک، اسب و همچنین انسان را درگیر می‌کند. مرغ و خروس، بوقلمون، مرغ شاخدار، پرندگان زینتی، گونه‌های وحشی و شتر مرغ از پرندگان حساس به بیماری هستند.
آیا آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان به انسان منتقل می‌شود؟
نگرانی به خاطر شیوع آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان آن هم در شرایطی که کرونا در تمام جهان جولان می‌دهد طبیعی است به همین خاطر خبر شیوع این بیماری در باغ پرندگان قم بر حساسیت‌ها افزوده است؛ سوالی که خیلی‌ها این روزها می‌پرسند این است که آیا امکان انتقال این بیماری به انسان وجود دارد؟
محمدباقر مقدس، مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماری‌های طیور سازمان دامپزشکی کل کشور در گفت‌وگویی اظهار کرد: «آنفلوآنزای پرندگان به انسان منتقل نمی‌شود و هشدارها به این علت است که ممکن است بیماری‌های دیگری نیز در این پرندگان وجود داشته باشد. هر پرنده‌ای ممکن است ویروسی با خود داشته باشد. آنچه که امروز مشاهده شده و از آنها آزمایش به عمل آمده قابلیت انتقال به انسان را ندارد. ممکن است برخی از پرندگان حامل بیماری‌های حاد باشند که در صورت تماس و یا خوردن آنها بیماری منتقل شود بنابراین در راستای پیشگیری و مراقبت از شهروندان هشدارها صادر شده است».
با این حال حقیقت امر آن است که ویروس آنفلوآنزای پرندگان مانند هر ویروس دیگری دائم در حال تغییر است و برخی از سویه های این ویروس با تغییراتی که در آنها ایجاد شده است توان بیمار کردن انسان‌ها را هم یافته‌اند.
در سال ۲۰۰۶ بسیاری از کشورها وجود آنفلوآنزای H5N1 را تائید کرده‌اند که توان ابتلای انسانی را داشت و در همان سال موجب تلفات انسانی شد اخیرا نیز سویه جدیدی از آنفلوانزایی پرندگان با نام H5N6 وارد ایران شده است که طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی (WHO) توان ابتلای انسانی را دارد.
شهرداری قم: بیماری در باغ پرندگان تحت کنترل است
در این بین سکوت خبری مسئولان شهرداری برای خیلی از مردم تعجب‌برانگیز و البته نگران‌کننده‌تر بود، چرا که انتظار داشتند مدیریت شهری به خاطر مسئولیتی که در این زمینه دارد پاسخگو باشد. البته انتشار شایعات هم در این زمینه بی تاثیر نبود، شایعاتی مثل کشتار ۳ تا ۵ هزار پرنده در این باغ برای جلوگیری از شیوع بیماری، آماری که شاید از تعداد پرندگان موجود در باغ هم بیشتر بودند ولی با توجه به بزرگی ارقام، وحشتناک به نظر می‌رسیدند.
سرانجام قفل اطلاع‌رسانی شکسته شد و روابط عمومی شهرداری قم خبری را در سایت شهرداری درج و برای رسانه‌ها ارسال کرد که به ظاهر بسیاری از نگرانی‌ها را کاهش داد.
در این خبر و به نقل از معاون خدمات شهری شهرداری قم از کنترل کامل بیماری در باغ پرندگان قم سخن به میان آمده بود.
به گفته سید امیر سامع، به دلیل قرار گرفتن در فصل زمستان و اینکه شیوع بیماری کرونا امکان بازدید شهروندان را در دو ماه اخیر فراهم نکرده بود، تعداد پرندگان حاضر در مجموعه کمتر از ۲۰ درصد ظرفیت باغ پرندگان بود و سرمایه گذار، اکثر گونه‌های با ارزش و کمیاب محیط زیستی را از ابتدای زمستان در محلی خارج از محدوده باغ نگهداری می کرده است.
وی همچنین خاطرنشان کرده بود که در حاضر کنترل کامل بیماری در مجموعه باغ پرندگان با اجرای موازین بهداشتی قرنطینه ای در شعاع های اپیدمیولوژیک مد نظر دامپزشکی صورت گرفته و پس از اخذ مجوز بازگشایی و همچنین بهبود شرایط آب و هوایی و مساعد شدن وضعیت شیوع بیماری کرونا در کشور و استان قم، شرایط برای بازدید عمومی فراهم خواهد شد.
تمام پرندگان موجود در باغ معدوم شدند
خبر شهرداری قم حوالی ساعت ۱۶:۳۲ روز شنبه ۲۵ بهمن برای رسانه‌ها ارسال شد اما دقایقی بعد یعنی در ساعت ۱۶:۴۲ سایت شبکه خبر سیما خبر متفاوتی را به نقل از رئیس سازمان دامپزشکی کشور منتشر کرد، خبری که از متن گفت‌وگوی زنده انجام شده با او در بخش پیگیری این شبکه پیاده شده بود.
دکتر علی‌صفر ماکنعلی در این گفت‌وگو از معدوم‌سازی صد در صدی پرندگان موجود در باغ پرندگان قم خبر داده و گفته است: ۲۰ بهمن در قالب فعالیت رصد و پایش باغ پرندگان قم نمونه برداری لازم انجام گرفت و مشخص شد که پرندگان باغ پرندگان قم آلوده به آنفلوانزای فوق حاد پرندگان هستند بلافاصله تمام اقدامات لازم انجام گرفت و ۶۷۰ قطعه پرنده مختلف برای مهار رخداد توسط اداره کل دامپزشکی استان قم معدوم شدند.
وی افزود: مجموع پرندگان معدوم شده ۶۷۰ قطعه پرنده بوده که تمام پرندگان موجود در باغ پرندگان صد در صد معدوم شده‌اند که غرامت آنها را سازمان دامپزشکی پرداخت می‌کند.
رئیس سازمان دامپزشکی با اشاره به احتمال تعطیلی دائمی باغ پرندگان قم هم این توضیح را داد که باغ پرندگان استاندارد‌های حداقلی را برای فعالیت اخذ کرده بود، بازدید از باغ پرندگان کل کشور فعلا ممنوع شده است و ادامه فعالیت منوط به رعایت دستور العمل بهداشتی باغ پرندگان است که از سوی سازمان دامپزشکی کشور ابلاغ شده و شرط دوم پوشش بیمه‌ای همه پرندگان است در غیر این صورت مجوز فعالیت نخواهند گرفت.
ورود نمایندگان قم به ماجرای باغ پرندگان
صحبت‌های ماکنعلی واکنش نمایندگان مردم قم در مجلس شورای اسلامی را هم به دنبال داشت چنانکه بعد از آن احمد امیرابادی فراهانی، رئیس مجمع نمایندگان استان قم از تعیین سه کارگروه توسط این مجمع برای رسیدگی به به ماجرای شیوع آنفلوآنزا در باغ پرندگان قم خبر داد.
وی در این خصوص اظهار کرد: کارگروه‌های محیط زیست، مدیریت شهری و گردشگری موظف شدند تا در اولین فرصت موضوع را بررسی و نتایج اقدامات و نظرات کارشناسی خود را به نمایندگان استان قم اعلام کنند.
مردم چه فکری می‌کنند؟
شیوع بیماری‌های مختلف یک مسئله است و اقداماتی که برای پیشگیری یا درمان صورت می‌گیرند هم مسئله‌ای دیگر، اما یک مسئله دیگر هم وجود دارد و آن شفافیت در اطلاع‌رسانی است.
کشور چین هنوز به خاطر ارائه اطلاعات ناکافی در آغاز شیوع همه‌گیری کرونا متهم است و بسیاری معتقدند اگر اطلاعات کافی توسط دولت این کشور منتشر می‌شد، شاید امکان جلوگیری از شیوع جهانی آن وجود داشت؛ هر چند شیوع آنفلوآنزای فوق حاد طیور در باغ پرندگان قم قابل قیاس با همه‌گیری جهانی کرونا نیست اما ارائه اطلاعات نادرست آن هم از سوی مدیریت شهری، که همه مردم طرح‌های گردشگری مانند باغ پرندگان را مرتبط با آن می‌دانند موجب ضربه به اعتماد عمومی می‌شود و در این بین رسانه‌ها هم به عنوان واسطه انتقال خبر، با کاهش مقبولیت مواجه می‌شوند.
همچنین این سوال مطرح است که دیگر دستگاه‌های مسؤول و همچنین نمایندگان مجلس زودتر وارد این موضوع نشدند و در حال حاضر آیا از شهرداری قم هم خواستار توضیح درباره خبر منتشر شده هستند یا نه؟
منبع : فارس
ثبت دیدگاه