به گزارش فرادید، «جو بایدن» که در اصول سیاست خارجی خود همواره به همکاری با متحدان سنتی ایالات متحده، حمایت از حقوق و حمایت از دموکراسی در کشورهای دیکتاتور زده تاکید کرده، حالا باید درباره برجام تصمیم بگیرد.
“دونالد ترامپ” که همواره برجام را بدترین توافق آمریکا قلمداد و مقصر آن را اوباما و بایدن معرفی میکرد. در نهایت هم با خروج از برجام تکلیف خودش را با این توافق مشخص کرد. پس از آن نیز تمام سیگنالها از سوی ترامپ و دولت او در قبال ایران و برجام منفی و همراه با تحریمهای مداوم بود.
اما موضع گیریهای انتخاباتی جو بایدن نشان داد که دیدگاه او با دونالد ترامپ متفاوت است و دید مثبت تری نسبت به ایران و پیمان برجام دارد. از این رو اعضای برجام امیدوارند که پس از روی کار آمدن دولت جو بایدن، تغییر مثبتی در رویکرد ایالات متحده آمریکا رخ دهد.
از طرفی «جو بایدن» در زمان توافق اولیه برجام، معاون اول رئیس جمهور بوده و به نوعی در توافق نهایی تصمیم گیرنده بوده است. با این وجود افقهای دولت بایدن روشنتر از دولت ترامپ در برابر ایران است.
«جو بایدن» پس از خروج دونالد ترامپ از این توافق هم، او را سرزنش کرد. بایدن “رسیدن به توافق بهتر” را توهم ترامپ خواند و گفت که برای رسیدن به برجام “چندین سال فشار تحریم، دیپلماسی دقیق و حمایت جامعه جهانی” صرف شده است.
بازگشت بی قید و شرط به برجام یا تحریم هوشمندانه؟
البته محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه خلاف این عقیده را دارد و معتقد است که این دو با یکدیگر تفاوت ساختاری دارند. او میگوید گرچه میان برسرکار بودن دموکراتها و جمهوری خواهان و رویکرشان در برابر تفاوت وجود دارد، اما چیزی که برای ایران اهمیت دارد لحن و کلمات نیست، بلکه عملکرد آنها است.
با این حال بررسی موضع گیریهای اخیر جو بایدن نشان میدهد که او رویکردی دو پهلو در پیش خواهد گرفت. بایدن هفتههای گذشته در مورد رویکرد متفاوت دولت او و ترامپ در قبال ایران گفته بود که “من هیچ توهمی درباره ایران که دست به اقدامات بیثباتکننده در خاورمیانه زده و اقدام به بازداشت غیرمنصفانه شهروندان آمریکایی کرده است، ندارم. اما برای مقابله با تهدیدهایی که ایران علیه منافع ما ایجاد میکند، یک راه هوشمندانه وجود دارد و یک راه برای خودزنی، که ترامپ راه دوم را انتخاب کرد. “
او همچنین اضافه کرده بود که “ترور ژنرال سلیمانی اگرچه به معنای حذف یک دشمن خطرناک برای آمریکا بود، اما خطر شکلگیری یک چرخه دائمی از خشونت را در منطقه افزایش داد و تهران را بر آن داشت که محدودیتهای هستهای که به موجب توافق هستهای [برجام]پذیرفته بود را به کلی کنار بگذارد. “
بایدن در مورد برجام هم گفته که ” تهران باید به اجرای دقیق تعهدات خود در برجام بازگردد. اگر این کار را انجام دهد، من به این توافق بازخواهم گشت و از تعهد دوبارهمان به دیپلماسی برای همکاری با متحدانمان در راستای تقویت و توسعه برجام استفاده خواهم کرد و در عین حال در برابر سایر اقدامات بیثباتکننده ایران خواهم ایستاد. “
با این وجود موضعهای دو پهلوی جو بایدن گرچه نشان دهنده بازگشت بایدن به برجام است، اما بدون شک بدون لحاظ پیش شرط نخواهد بود. شروطی که ایران به هیچ عنوان نخواهد پذیرفت. چنانچه ظریف در این رابطه گفته که “ما به شکل واضح راهی برای تعامل دوباره پیدا خواهیم کرد، اما تعامل مجدد به معنای مذاکره مجدد نیست. به معنای آن است که آمریکا به پای میز مذاکره بازگردد. “
البته برخی تحلیلگران سیاسی در ایران معتقدند که با تغییر رئیس جمهور از ترامپ به بایدن ادبیات خشونت آمیز و جنگ طلبانه تغییر میکند و از طرفی شیوه تحریم هم به مدل هوشمندانه تغییر خواهد کرد.
مهدی مطهر نیا، تحلیلگر مسائل بین الملل در این رابطه میگوید که” با انتخاب بایدن ادبیات موضوعی از فشارهای حداکثری به تحریمهای هوشمند تغییر میکند و دامنه تحریمها از پرونده هستهای ایران، ادعای دخالت ایران در امور منطقه و حمایت از تروریسم به پرونده حقوق بشر گسترش پیدا میکند و بدین ترتیب تحریمهای هوشمند در ادامه فشار حداکثری ترامپ استمرار بخشیده میشود و همانگونه که فشارهای حداکثری ترامپ ادامه تحریمهای فلج کننده دوران اوباما بود ما شاهد استمرار اصطحکاک بین تهران و واشنگتن خواهیم بود. “
ثبت دیدگاه