این گفتگو بین پژمان موسوی ـ روزنامهنگار و خبرنگار مهمان برنامه زنده «گیومه» رادیو نمایش ـ شهاب شهرزاد ـ کارشناس مجری «گیومه» ـ و محمد خددادی صورت گرفته و متن آن توسط روابط عمومی رادیو نمایش در اختیار رسانهها از جمله ایسنا قرار گرفته است.
شهاب شهرزاد در ابتدا خطاب به معاون مطبوعاتی میگوید: در مورد بحران کاغذ و مساله مطبوعات و وضعیت کاغذ و تاثیر کاغذ که روی انتشار جراید داشته است، گفتگویی را در هشتم مهر ماه همین امسال داشتید که کاغذ به وفور یافت میشود. درباره پویایی وضعیت رسانهها صحبت کرده بودید. در مورد وفور کاغذ بفرمایید چون الان ما خبرهای نگرانکنندهای مطرح کردیم که برخی از مطبوعات با کاهش شمارگان مواجه شدهاند و بفرمایید که وضعیت کاغذ چطور است؟
محمد خددادی پاسخ میدهد: وضعیت کاغذ به حالت عادی برگشته است. آن چیزهایی را که در اوایل سال داشتیم، کاملا برطرف شده است. ارزی که برای دارو اختصاص پیدا کرده بود برای کاغذ نیز تخصیص داده شده است؛ یعنی کاغذ به قیمت سه سال پیش است.
به اضافه اینکه کاغذ آزاد هم از ۱۸ هزار تومان در تن به ۸ هزار تومان رسید و فاصله کاغذ آزاد تا دولتی چیزی کمتر از ۴۰ درصد است. حدود ۵ تا ۸ تومان است. تقریبا متناسب با تیراژها و اعلام وصول هایی که اعلام کردند، کاغذ در اختیارشان قرار گرفته است و تا پایان عید هم به آنها داده خواهد شد. آنچه که درخصوص لاغر شدن رسانه و روزنامهها مطرح می شود، دلایل دیگری می تواند داشته باشد. الزاما داشتن کاغذ و انبوه کاغذ به معنای خواندن روزنامه و افزایش تیراژ و فضای عرضه و تقاضا در روزنامهها و نشریات نمی تواند باشد. قدرت رسانه به محتوای آن است؛ البته ما باید بستر و حمایت را فراهم کنیم ولی نوع مواجهه با موضوع را باید به سمت عرضه و تقاضا ببریم. اگر عرضه متناسب با تقاضا باشد، قاعدتا مردم هم هزینه برایش پرداخت میکنند.
مجری گیومه ادامه میدهد: یکی از مسایلی که مطرح میشود، مساله تخصیص تسهیلات دولتی و کاغذ و امکانات دیگر به نشریات و روزنامههایی هست که منتشر نمی شوند یا با ابهام درگیر است.
پژمان موسوی هم اضافه میکند: بحثی که اخیرا مطرح شد و آیین نامه جدیدی را دستور دادند و معاونت مطبوعاتی بخشی از کار را جلو برده است اما خبرها اینطور است که به خاطر زمانبر بودن این رویه، یارانهها به شیوه سابق پرداخت شده است. آیا یارانهها به شیوه سابق پرداخت میشود یا توانستهایم به شیوهنامه جدید برسیم؟
محمد خدادی پاسخ میدهد: شیوه نامه تصویب شد و یارانه در دورهای که من معاون بودم، به شیوه قبل پرداخت نشد. یعنی در مورد رسانه هایی که بیش از سه یا پنج بودند، به همان مدل شیوه نامه جدید عمل کردیم. ضریب انتشار قبلا ۲۰ درصد بوده و الان بالای ۵۰ درصد است. یعنی در شش ماه اول هم به شیوه نامه جدید عمل کردیم. تمام موارد چک شد و تلاش شد که راستی آزمایی صورت بگیرد. ضریب محتوا را در گذشته نداشتیم و در شش ماه اول ۴۰ درصد گذاشتیم. اعلام وصول ها را کنترل کردیم و نشریات بالای ۱۰ تا را ندادیم. عدد پایین تر آمد. یعنی به نوعی شیوه نامه عمل شد. با مقداری اغماض انجام دادیم.
پژمان موسوی میپرسد: در جدولی که وزارت ارشاد منتشر کرد، یکی از همین مجموعه های مطبوعاتی که بالای ۴۰ ـ ۳۰ مجوز نشریه داشتند، کاغذی که در سال ۹۸ دریافت کرده است، تقریبا هزار تن است. میدانید این هزار تن چقدر زیاد است که میتواند بازار را تکان دهد. این را نمیفهمم که چه شده است که سازوکار جدید همچنان مقادیر کلان پرداخت میشود؟
محمد خددادی چنین میگوید: وقتی به نشریهای این یارانهها پرداخت می شود باید اعلام وصول داشته باشد. اعلام وصول هم به معنای چاپ است. دو دسته یعنی قبل از سال ۹۷ است که بررسی میشود و گفتهایم هر کسی انتقادی دارد بگوید که پیگیری کنیم. اگر خطایی بوده است، اصلاح شود. آن چیزی که وجود دارد، چاپ افست یا دیجیتال است. ما حتی سرکشی به چاپخانهها را هم در دستور کار قرار دادهایم. اعلام وصول کاغذها آورده میشود. میدانید کسی که چاپ افست میکند، نمیتواند ۵۰ عدد بزند یا برگهای کپی کند و بیاورد. کارشناسان ما هم چک میکنند. ما وظیفه داریم به میزان ممکن، نظارتمان را حداکثری کنیم تا بالاترین توان ممکن. اعتمادمان هم حداکثری میشود. می دانید که تعداد کسانی که در این میان دچار خطا می شوند، اندک هستند. یعنی نمی توانیم بگوییم که حدود ۳۰ درصد مطبوعات ما دچار خطا هستند. یک تا دو درصد دچار هستند.
شهاب شهرزاد تاکید میکند که یکی از بنگاههای مطبوعاتیشان، آماری بالغ بر ۳۰ درصد بودجه برای خرید مجلات برگشتی دریافت کرد.
محمد خدادی در این زمینه چنین توضیح میدهد: بودجههای مجلات برگشتی لغو شد. این پروندهها نیازمند این است که گروهی مکتوب پاسخ دهد و اگر انجام ندهند، من خطا کردهام. مسئولیت کل آن را هم من باید بپذیرم. اصلا ماموریت این است که از پول مردم مراقبت کنم. همانطور که اگر کسی خطا کرده است باید با او برخورد شود، به همان میزان هم باید مراقبت شود که دچار خطای ادراکی صورت نگیرد. حتما هم دغدغه افرادی که در این مورد وجود دارد چیز خوبی است اما نباید به رسانه تعمیم داده شود. همه ما یک خانواده هستیم. رسانه دلال نداریم. دلال هایی که آمده اند به رسانه مثل دارو، پزشکی و خودرو، طبقه ای به نام دلال درست شده است که به همه جا نفوذ پیدا کردهاند. من هم باید اول از حرمت رسانه نگهبانی کنم که حداکثر امنیت را فراهم کنم.
پژمان موسوی در ادامه صحبتهای معاون مطبوعاتی چنین میگوید: همانطور که فرمودید، از اعتبار و کیان این حرفه دفاع باید کرد. نگرانی هم از همین است که اعتبار روزنامه نگاری زیر سوال می رود. خبری که از تعزیرات حکومتی منتشر شد این بود که گروهی با جعل سربرگ و مهر نشریات میآمدند و کاغذ به نرخ دولتی میگرفتند و در بازار آزاد می فروختند. شما هم اشاره کردید که به این سادگی نیست و باید اعلام وصول صورت بگیرد و ارشاد از چاپخانه تاییدیه گرفته شود اما به همین سادگی با جعل این خریدها صورت گرفته است. پس شبکهای در داخل ارشاد بوده که توانستهاند این کار را بکنند؛ یعنی منشاء فساد را در آنجا گشتهاید؟
محمد خدادی در پاسخ میگوید: من اشراف کامل روی این موضوع ندارم چون سه شنبه و چهارشنبه من نبودهام. اما این از موضوعاتی است که تا آخرش پای آن ایستادهایم. بخشی از آدرس ها تقاضای خود ما بوده است. اما این نکته وجود دارد که ما از حق مردم دفاع می کنیم. می توانید پیگیری ها را انجام دهید. این موضوع را حتما دنبال کنید و رها نکنید.
برنامه زنده «گیومه» به تهیهکنندگی حسین معصومی و گویندگی شهاب شهرزاد از شنبه تا چهارشنبه ساعت ۹ صبح روی موج ۵/۱۰۷ رادیو نمایش قابل دریافت است.
ثبت دیدگاه