جنجال بر سر اطلاعات ضبط شده هسته‌ای و سرنوشت برجام

به گزارش فرادید؛ اسفند ماه سال گذشته بود که دولت براساس مصوبه مجلس اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف و دسترسی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تاسیسات هسته‌ای را محدود کرد. اما پس از آن رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران آمد و در نهایت تهران و آژانس به توافق محدودی دست پیدا کردند.

طبق این توافق قرار شد که دوربین‌های نظارتی آژانس در تاسیسات هسته‌ای به مدت سه ماه فعالیت کند، اما دسترسی به اطلاعات ذخیره شده تنها در صورتی ممکن شود که تحریم‌های آمریکا علیه ایران لغو شده باشد.

اما حالا پس از پایان یافتن مدت توافق، قالیباف می‌گوید که پس از زمان سه ماهه‌ای که گذشت، هیچ چیزی تمدید نشده و پس از آن هیچ کدام از موضوعاتی که در داخل ضبط شده، هیچ‌وقت به آژانس داده نمی‌شود و در اختیار جمهوری اسلامی ایران است.

او گفته که قانون اقدام راهبردی دقیقاً در حال اجرا است.

اشاره قالیباف به قانون ۹ ماده‌ای «قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» است که سال گذشته از سوی مجلس مصوب شد.

چنانچه آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در آستانه آغاز دور هفتم مذاکرات گفته که پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران ممکن است به یک مانع برطرف نشدنی تبدیل شود.

او می‌گوید که اگر این روند ادامه یابد و آن‌ها (ایرانی ها) همچنان سانتریفیوژ‌های پیشرفته خود را در سطوح بالاتر و بالاتر به کار بگیرند به نقطه‌ای خواهیم رسید که عملا بازگشت به پارامتر‌های توافق هسته‌ای اولیه بسیار دشوار خواهد بود.

هر چند امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا معتقد است که صحبت‌های بلینکن که شاید آمریکا از مذاکرات خارج شود یا به گونه دیگری بخواهند رفتار کنند با این هدف است که ایران تحت فشار قرار بگیرد و توافق با آژانس را برای مدت کوتاه دیگری تمدید کند.

البته او این را هم می‌گوید که تمام این خط و نشان کشیدن‌ها و اظهارنظر‌های منفی می‌تواند زمینه‌ساز یک توافق باشد.پ

در این میان میخائیل اولیانف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی وین نیز گفته که  امیدوار است ایران نظر مثبت خود را درباره توافق موقت با آژانس هرچه زودتر اعلام کند. به اعتقاد او،  این کار باعث می‌شود تا از عدم اطمینان که می‌تواند اثرات منفی طولانی مدت غیرقابل توجیه داشته باشد جلوگیری شود.

جک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا هم معتقد است که اختلاف‌ها درباره چگونگی نجات برنامه جامع اقدام مشترک همچنان باقی مانده است.

البته با این حال، امکان احیای برجام در روز‌های آینده وجود دارد. چنانچه عباس عراقچی در این رابطه گفته که زمان تصمیم‌گیری سخت کشور‌ها فرا رسیده است.

او گفته که جمهوری اسلامی ایران قبلا تصمیمات سخت خود را گرفته است؛ زمانی که ایالات متحده آمریکا از برجام خارج شد و ایران تصمیم گرفت در برجام بماند، تصمیم بزرگ و سخت ایران بود که منجر به حفظ برجام تا الان شده است. در حال حاضر نوبت طرف‌های مقابل است و با توجه به مذاکراتی که داشتیم باید تصمیم بگیرند و در مورد احیا مجدد برجام به جمع بندی برسند تا توافق حاصل شود.