اما برخورد بین اجرام در مقیاس‌های بزر‌تر یا حتی نزدیک شدن بیش از اندازه به یک سیاره‌ی دیگر در منظومه یا نزدیک شدن به خود ستاره، می‌تواند این سیاره را از سامانه‌ی خود بیرون کند و سپس این سیاره راه خود را می‌رود و سرگردان می‌شود. سیارات سرگردان همچنین ممکن است در ابر‌های مجزای گرد و غبار تشکیل شوند.
کشف جدید
به گزارش دیلی‌میل، پژوهشگران آمریکایی و لهستانی، سیاره‌ای را در کهکشان راه شیری کشف کرده‌اند که تقریبا به اندازه زمین است و به نیروی جاذبه هیچ ستاره‌ای وابسته نیست.
پژوهشگران باور دارند این سیاره جدید که در گروه سیارات موسوم به «سیاره بی ستاره» یا «سیاره سرگردان» قرار می‌گیرد، کوچکترین سیاره از این نوع است که تاکنون کشف شده است.
اگرچه بیشتر سیارات شناخته شده به یک ستاره وابسته هستند، اما پژوهشگران باور دارند که ممکن است کهکشان راه شیری، سیارات سرگردان بسیاری را در خود جای داده باشد که تعداد آن‌ها از تعداد ستارگان این کهکشان بیشتر است.
پژوهشگران با کمک روشی نجومی موسوم به «ریزهمگرایی گرانشی»، توانستند این سیاره را شناسایی کنند. این روش، امکان شناسایی اجرام نجومی را مستقل از نوری که از آن‌ها تابیده می‌شود، فراهم می‌کند.
به گفته پژوهشگران، این سیاره جدید، جرمی به اندازه‌ای میانگین زمین و مریخ دارد.
رادوسلو پولسکی از پژوهشگران این پروژه گفت: هنگامی که برای نخستین بار این سیاره را کشف کردیم، واضح بود که با یک جرم بسیار کوچک رو به رو شده‌ایم.
پژوهشگران باور دارند که ممکن است این گونه سیارات، در صفحات در حال گردش گاز و غبار متراکم اطراف ستارگان شکل گرفته باشند.
بررسی این سیارات می‌تواند به پژوهشگران کمک کند تا اطلاعات بیشتری در مورد گذشته سامانه‌های سیاره‌ای کهکشان راه شیری به دست بیاورند.
میکرولنز
اما این پدیده می‌تواند در اطراف سیارات هم روی دهد. برای نمونه اگر یک سیاره‌ی سرگردان با یک ستاره‌ی دور هم‌راستا باشد، نور ستاره به دور سیاره خم می‌شود و در نتیجه یک اثر بزرگنمایی ایجاد می‌شود. پژوهشگران از تغییرات نور اطراف سیاره می‌توانند برای اندازه‌گیری جرم آن استفاده کنند.
«پرزمک مراز» (Przemek Mroz) از مؤسسه‌ی فناوری کالیفرنیا در این زمینه گفت: «اگر یک جرم عظیم از میان یک ناظر زمینی و یک ستاره‌ی منبع دوردست بگذرد، ممکن است گرانش آن نور را از منبع منحرف و متمرکز کند. بدین ترتیب ناظر زمینی می‌تواند یک روشنایی کوتاه از ستاره‌ی منبع را اندازه‌گیری کند.»
او افزود: «احتمال مشاهده‌ی اثر میکرولنزی بسیار ناچیز است، زیرا منبع، لنز و ناظر باید کاملا در یک راستا قرار بگیرند. اگر فقط یک ستاره‌ی منبع را مشاهده کنیم، تقریبا یک میلیون سال طول می‌کشد تا منبعی برای پدیده‌ی میکرولنز شود.».
اما کاوش‌هایی مانند OGLE می‌توانند صد‌ها میلیون ستاره را در نزدیکی مرکز کهکشان راه شیری رصد کنند و بهترین فرصت را برای مشاهد‌ی وقایع میکرولنزی به پژوهشگران بدهند. مدت زمان رویداد میکرولنز در تعیین جرم جسم کمک می‌کند و هر چه رویداد کوتاه‌تر باشد، جرم کوچکتر است. به طور معمول سیارات دارای رویداد‌های میکرولنزی هستند که چند ساعت طول می‌کشد، اما برای این سیاره‌ی جدید، مدت زمان رویداد فقط ۴۲ دقیقه طول کشید که کوتاه‌ترین زمان تأیید شده تا کنون است.
«رادوسلاو پولسکی» (Radoslaw Poleski) اخترشناس رصدخانه‌ی دانشگاه ورشو لهستان درباره‌ی این کشف گفت: «هنگامی که برای نخستین بار این رویداد را مشاهده کردیم، مشخص شد که حتما توسط بک جرم بسیار کوچک ایجاد شده است.»
تلسکوپ نانسی گریس رومن
دانشمندان تا کنون فقط چند سیاره‌ی سرگردان را یافته‌اند، اما قابلیت‌های تلسکوپ رومن این امکان را می‌دهد تا این سیارات کوچ‌کننده و در حال چرخش را پیدا و مشخصات آن‌ها را تعیین کنند. این تلسکوپ با ارائه‌ی اطلاعاتی درباره‌ی شمار و جرم سیاره‌های بی‌ستاره به پژوهشگران کمک می‌کند تا شیوه‌ی شکل‌گیری آن‌ها تعیین کنند.
پژوهش‌های اخیر با استفاده از برآورد تلسکوپ‌های زمینی نشان می‌دهد که تلسکوپ رومن قادر خواهد بود صد‌ها سیاره‌ی سرگردان پیدا کند و این موضوع به دانشمندان کمک می‌کند تا میزان رایج بودن این موضوع را در کهکشان راه شیری درک کنند. چیزی که طبق مطالعات فعلی حتی بسیار بیشتر از شمار ستارگان کهکشان است.
ثبت دیدگاه